ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਵੱਡਾ ਰੇਲਵੇ ਵਿਕਾਸ: ਨਵੀਂ ਰੇਲ ਲਾਈਨ ਅਤੇ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਰੇਲਵੇ ਮਾਈਲਸਟੋਨ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਕਾਇਆ ਰਾਜਪੁਰਾ-ਮੋਹਾਲੀ ਨਵੀਂ ਰੇਲ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ।
ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਣਵ ਅਤੇ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਰਵਨੀਤ ਸਿੰਘ ਬਿੱਟੂ ਨੇ ਅੱਜ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੁਰਾਣੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਇਹ 18 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਰੇਲ ਲਾਈਨ 443 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਣੇਗੀ ਅਤੇ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਨਾਲ ਜੋੜੇਗੀ।

ਨਵੀਂ ਰੇਲ ਲਾਈਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਫਾਇਦੇ
• ਸਿੱਧੀ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ: ਪਹਿਲਾਂ ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਨੂੰ ਅੰਬਾਲਾ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੂਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਦੋਵੇਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਰਾਜਪੁਰਾ ਤੋਂ ਮੋਹਾਲੀ ਤੱਕ ਸਿੱਧਾ ਰੇਲ ਸੰਪਰਕ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 66 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਘੱਟੇਗੀ।
• ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸਾਰੇ 13 ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹੁਣ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਨਾਲ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਣਗੇ।
• ਇਸ ਨਾਲ ਰਾਜਪੁਰਾ-ਅੰਬਾਲਾ ਰੂਟ ’ਤੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਘੱਟੇਗਾ ਅਤੇ ਅੰਬਾਲਾ-ਮੋਰਿੰਡਾ ਲਿੰਕ ਵੀ ਛੋਟਾ ਹੋਵੇਗਾ।
• ਇਸ ਰੂਟ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਿਸਾਨੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਅਧਿਗ੍ਰਹਿ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ’ਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ।

ਆਰਥਿਕ ਅਸਰ

ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਸਤ੍ਰ, ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ਸਮੇਤ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਲੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਵਪਾਰਕ ਕੇਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਤਿਆਰ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਹੋਣਗੇ:
• ਖੇਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਆਵਾਜਾਈ
• ਉਦਯੋਗਾਂ ਲਈ ਆਵਾਜਾਈ ਲਾਗਤ ਵਿੱਚ ਕਮੀ (ਜਿਵੇਂ ਰਾਜਪੁਰਾ ਥਰਮਲ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ)
• ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ’ਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਵਧੀਆ ਸਹੂਲਤ ਅਤੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ
• ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ, ਸ਼ੇਖ ਅਹਿਮਦ ਅਲ-ਫ਼ਾਰੂਕੀ ਅਲ-ਸਿਰਹਿੰਦੀ ਦੀ ਦਰਗਾਹ, ਹਵੇਲੀ ਟੋਡਰ ਮਲ, ਸੰਗਹੋਲ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਆਦਿ ਤੱਕ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ

⸻

ਨਵੀਂ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ ਸੇਵਾ
• ਰੂਟ: ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਕੈਂਟ → ਬਠਿੰਡਾ → ਪਟਿਆਲਾ → ਦਿੱਲੀ
• ਸੇਵਾ: ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 6 ਦਿਨ (ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ)
• ਯਾਤਰਾ ਸਮਾਂ: 6 ਘੰਟੇ 40 ਮਿੰਟ (486 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰੀ)
• ਫ੍ਰਿਕਵੈਂਸੀ: ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੇਵਾ, ਸਰਹੱਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨਾਲ ਜੋੜੇਗੀ

⸻

ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਨਿਵੇਸ਼
• 2009-14 ਔਸਤ ਨਿਵੇਸ਼: 225 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ
• 2025-26: 5,421 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ
• ਵਾਧਾ: ਪਿਛਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲੋਂ 24 ਗੁਣਾ ਵੱਧ

2014 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਉਪਲਬਧੀਆਂ
• 382 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਨਵੀਆਂ ਪਟੜੀਆਂ ਬਿਛਾਈਆਂ
• 1,634 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਵਿਦਯੁਤੀਕਰਨ – ਪੰਜਾਬ ਹੁਣ 100% ਵਿਦਯੁਤੀਕ੍ਰਿਤ
• 409 ਰੇਲ ਫਲਾਈਓਵਰ ਅਤੇ ਅੰਡਰਬ੍ਰਿਜ ਬਣਾਏ ਗਏ

⸻

ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ
• ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 25,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਜਾਰੀ
• 9 ਨਵੇਂ ਟ੍ਰੈਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ (714 ਕਿਲੋਮੀਟਰ, 21,926 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ)
• 30 ਅਮ੍ਰਿਤ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ (1,122 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ)
• 88 ਰੇਲ ਓਵਰਬ੍ਰਿਜ/ਅੰਡਰਪਾਸ (1,238 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ)

⸻

ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ-ਪੱਟੀ ਰੇਲ ਲਾਈਨ

ਇਹ ਲਾਈਨ ਸਰਹੱਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ। ਇਹ ਸੇਵਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ (ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਤਰਨਤਾਰਨ, ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ) ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਗੁਜਰਾਤ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜੇਗੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਲੋਜਿਸਟਿਕ ਲਾਗਤ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਕਮੀ ਆਵੇਗੀ।

⸻

ਤਿਉਹਾਰਾਂ ’ਤੇ ਰਿਕਾਰਡ ਟ੍ਰੇਨ ਸੇਵਾਵਾਂ

ਛਠ੍ਹ ਅਤੇ ਦਿਵਾਲੀ ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਹਨ:
• ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ: 7,724 ਖ਼ਾਸ ਟ੍ਰੇਨਾਂ
• ਇਸ ਸਾਲ ਲੱਖ਼: 12,000 ਖ਼ਾਸ ਟ੍ਰੇਨਾਂ
• ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 10,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਅਧਿਸੂਚਿਤ
• 150 ਬਿਨਾਂ ਰਿਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਵਾਲੀਆਂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਤਿਆਰ
• 50 ਵਾਧੂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਜਲਦੀ ਅਧਿਸੂਚਿਤ ਹੋਣਗੀਆਂ

ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਵਾਜਾਈ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ 15 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ 15 ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਰੇਲਵੇ ਇਸ ਭੀੜ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹੈ।

⸻

ਸੇਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ

ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਣਵ ਨੇ ਅੱਜ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰੇਲਵੇ ਆਪਰੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ ਆਇਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ 70 ਰੇਲ ਮੰਡਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 29 ਨੇ 90% ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ (ਪੰਕਚੁਐਲਿਟੀ) ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਮੰਡਲਾਂ ਦੀ ਪੰਕਚੁਐਲਿਟੀ 98% ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹੈ।
ਇਹ ਵਧੀਆ ਇੰਫ੍ਰਾਸਟਰਕਚਰ, ਸੁਚਾਰੂ ਯੋਜਨਾ ਅਤੇ ਸੁਧਰੇ ਹੋਏ ਸੰਚਾਲਨ ਕਾਰਨ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਹੈ।